Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2016r., poz. 1793 z późn. zm.) do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie mają prawo inne, niż ubezpieczeni, osoby posiadające obywatelstwo polskie i posiadające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które spełniają kryterium dochodowe, o którym mowa w art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, co do których nie stwierdzono okoliczności, o której mowa w art. 12 tej ustawy, na zasadach i w zakresie określonym dla ubezpieczonych.
Wniosek może złożyć:
- osoba zainteresowana lub
- świadczeniodawca (szpital) – niezwłocznie po udzieleniu świadczenia w przypadku stanu nagłego.
Po złożeniu wniosku przeprowadzany jest rodzinny wywiad środowiskowy mający na celu ustalenie sytuacji osoby nieubezpieczonej, a w szczególności: spełnienie kryterium dochodowego oraz brak okoliczności, o których mowa w art. 12 ustawy o pomocy społecznej (dysproporcje). Osoba ubiegająca się o potwierdzenie prawa do świadczeń opieki zdrowotnej powinna przedstawić dokumenty potwierdzające:
- posiadanie obywatelstwa polskiego,
- zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przed wydaniem decyzji potwierdzającej prawo do świadczeń opieki zdrowotnej należy wykluczyć możliwości zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego.
Po przeprowadzeniu postępowania decyzję wydaje wójt, (burmistrz, prezydent) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy. W przypadku decyzji pozytywnej prawo do świadczeń opieki zdrowotnej przysługuje przez okres 90 dni od dnia określonego w decyzji, którym jest:
- dzień złożenia wniosku,
- w przypadku udzielania świadczeń w stanie nagłym dzień udzielenia świadczenia.
Osoba, której w drodze decyzji administracyjnej zostało potwierdzone prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych ma obowiązek niezwłocznie poinformować o:
- każdej zmianie w sytuacji dochodowej lub majątkowej,
- objęciu ubezpieczeniem zdrowotnym.
W przypadku zmiany sytuacji dochodowej lub objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym istnieje konieczność niezwłocznego stwierdzenia wygaśnięcia decyzji.
Ośrodek pomocy społecznej opłaca również składkę na ubezpieczenie zdrowotne za osoby pobierające zasiłek stały oraz za osoby pobierające niektóre świadczenia rodzinne, a nie objęte ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu, na zasadach określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia.
